Gastrointestinal Stromal Tümörler

Gastrointestinal stromal tümörler (GİST) hakkında

Gastrointestinal stromal tümörler veya GİST’ler, gastrointestinal (Gİ) kanalda (özofagus, mide, anüs, kolon ve ince ve kalın bağırsak) nispeten nadiren görülen bir kanser türüdür. GİST’ler sarkoma adı verilen ve bağ dokularda başlayan bir kanser sınıfına aittir. Bu bağ dokusu yağ, kas, kan damarları, derin cilt dokuları, sinirler, kemikler ve kıkırdağı kapsamaktadır.

GİST’ler Gİ kanalın herhangi bir yerinde oluşabilmesinerağmen, en yaygın olarak midede (%60) veya ince bağırsakta (%30) ortaya çıkar. Kalan %10'luk bir kısım ise kolon ve Gİ kanalın diğer kısımlarında ortaya çıkar.

Yakın zamanda, bir uzman paneli boyutu ve konumundan bağımsız olarak tüm GİST’lerin habis (yayılma kapasitesine sahip) olabileceği sonucuna varmıştır. Bir GİST çıkarıldıktan sonra dahi, aynı bölgede tekrarlayabilir veya Gİ kanalın dışına metastaz (yayılma) yapabilir.

Bir risk faktörü kişinin kanser gibi bir hastalığa yakalanma olasılığını etkileyen her türlü unsurdur. Şu anda, spesifik olarak bir hastanın GİST riskini artırdığı belirlenmiş olan faktörlere ilişkin çok az bilgi mevcuttur. GİST’li çoğu hastanın kanser hücrelerinde normal hücrelerin yüzeyinde bulunan ve Kit adı verilen enzimde bir değişiklik meydana gelir. Sağlıklı bireylerde, Kit’in görevi hücrelere büyüme ve bölünme sinyali göndermektir. Ancak, GİST’li çoğu hastada işlevini doğru yerine getirmeyen Kit hücrelere sürekli olarak büyüme ve kontrolsüz bir şekilde bölünme sinyali gönderir ve hücreler kanserli hücre haline gelir.

GİST herhangi bir fiziksel semptom yaratmadığı için, tanı ve tedavisi genellikle zordur. GİST’de doğru tanının koyulması zorlayıcı olabilir. Yakın zamanda yapılan araştırmalar, nadir görülen kanserleri olan insanların, hekimler hastalıklarına doğru tanıyı koyana kadar, yaygın olarak görülen kanserleri olan insanlara kıyasla birden fazla tanı alma olasılılıklarının iki kat daha fazla olduğunu göstermiştir.

GİST tedavisi

Cerrahi, yayılmamış olan bir gastrointestinal tümör için standart tedavidir. Ancak, tümör tamamen çıkarıldıktan sonra iki yıl içinde cerrahi tedavi uygulanmış hastaların yarısında nüks meydana gelmiştir.

Cerrahiye ek olarak bazı hedefe yönelik ilaç tedavilerinin de GİST tedavisinde oldukça faydalı olduğu saptanmıştır.

Hekiminize sorulacak sorular

GİST tanısı koyulduğu zaman, hekiminize tanı ve tedavi planınızla ilgili sorular sormak isteyebilirsiniz, örneğin:

Yeni GİST tanısı koyulduysa:

• Tümör nerede?
• Tümör yayılmış mı?
• İlacımı nasıl almalıyım?
• İlacımı almayı nasıl hatırlayabilirim?
• Tedaviye ne zaman başlayacağım?
• Tedavimin amacı nedir?
• İlaç beni iyileştirecek mi? İlaçtan ne beklemeliyim?
• Tedaviye devam etmek neden önemli?
• Tedavinin beklenen yan etkileri nelerdir?
• Yan etkilerle başa çıkabilmek için neler yapılabilir?
• Tedavi günlük hayatımı nasıl etkileyecek?
• Ne gibi değişiklikler beklemeliyim?

Cerrahi uygulanmışsa ve aynı zamanda ilaç alıyorsanız:

• İlacımı nasıl almalıyım?
• İlacımı nasıl saklamalıyım?
• İlacımı almayı nasıl hatırlayabilirim?
• Tedavimin amacı nedir?
• İlacı ne kadar süre kullanmam gerekiyor?
• Yan etki veya cerrahinin etkilerinin meydana geldiğini nasıl anlayacağım?
• Yan etkilerle başa çıkabilmek için neler yapılabilir?
• Yan etkiler nedeniyle ilacı bırakırsam ne olur?
• Kendimi iyi hissediyorum. Neden tedaviye devam etmem gerekiyor?
• Cerrahiden hemen sonra ve ek tedavi uygulandığı takdirde daha sonrasında beni neler bekliyor?

Hastalığınız metastaz göstermişse ve birkaç yıldır ilaç kullanıyorsanız veya tedavinize yeni başladıysanız:

• İlacım bana nasıl etki ediyor?
• Hangi testler yapılacak?
• Tedaviye yanıt vermeye devam ettiğimi nasıl anlayacağım?
• İlacımı almayı nasıl hatırlayabilirim?
• Yan etkilerle başa çıkabilmek için neler yapılabilir?
• Yan etkiler nedeniyle ilacımı bırakırsam ne olur?
• İlacı ne kadar süre kullanmam gerekiyor?
• Sonuçlar zaman içinde farklılık gösterirse, kaygılanmalı mıyım? Evet ise, neden?
• Kendimi iyi hissediyorum. Neden tedaviye devam etmem gerekiyor?

İlacı almayı bıraktıysanız veya tedavi hedeflerinize ulaşamıyorsanız:

• İlacımı bir süredir kullanıyorum. Neden faydasını göremiyorum?
• Tedavim işe yaramıyorsa, ne olacak?
• Kendimi iyi hissediyorum. Neden tedaviye devam etmem gerekiyor?
• İlacımı almayı nasıl hatırlayabilirim?
• Yan etkilerle başa çıkabilmek için neler yapılabilir?
• Yan etkiler nedeniyle ilacımı bırakırsam ne olur?
• Eski tedavi rejimine nasıl geri dönerim ve kontrolü nasıl tekrar sağlarım?